کارتخوان، دستگاهی که کارت اعتباری را می‌خواند، در اصطلاحِ صنعتی ترمینال، PDQ یا EFTPOS و در اصطلاح عامیانه دستگاه POS نیز نامیده می‌شود. این دستگاه یکی از رایج‌ترین وسایل الکترونیکی است که در زندگی روزمره استفاده می‌شود و جزئی از زندگی ما انسان‌ها شده است، همانند تلفن‌های همراه و رایانه‌ها. در این مقاله به بررسی تاریخچه کارتخوانها در ایران و چگونگی تکامل آن‌ها خواهیم پرداخت.
کارتخوانها یکی از مهم‌ترین ابزارهای پرداخت الکترونیکی هستند که نقش حیاتی در تسهیل و امنیت تراکنش‌های مالی ایفا می‌کنند. در ایران نیز این فناوری از زمان ورودش تا به امروز تحولات چشمگیری داشته است. از دستگاه‌های مکانیکی اولیه تا دستگاه‌های هوشمند و پیشرفته امروزی، کارتخوانها توانسته‌اند نقش‌برجسته‌ای در افزایش کارایی و امنیت سیستم‌های پرداخت در کشور ایفا کنند.
فروشگاه پی استار ، باتکیه‌بر تجربه و دانش فنی خود، همواره سعی در ارائه بهترین خدمات و محصولات به مشتریان دارد. یکی از مزایای برجسته این فروشگاه، ارائه دستگاه‌های کارتخوان با قیمت‌های رقابتی و به‌صرفه‌تر نسبت به سایر فروشگاه‌ها است. پی‌استار مارکت با بررسی دقیق نیازهای مشتریان و بازار، توانسته است محصولات باکیفیت را با قیمتی مناسب ارائه دهد که باعث رضایت و اعتماد بیشتر مشتریان شده است.
آغاز ورود کارت‌های اعتباری به ایران
تاریخچه کارتخوانها در ایران به سال ۱۳۵۰ شمسی برمی‌گردد. در آن سال، شش دستگاه خودپرداز توسط یکی از بانک‌ها به ایران وارد شد؛ اما به دلایلی همچون نبود امکانات، زیرساخت‌های مناسب و فرهنگ استفاده، این دستگاه‌ها کاربرد چندانی نداشتند.
در اوایل دهه ۱۳۷۰ شمسی، سیستم‌های پرداخت بانکی کشور با تحولات بسیاری مواجه شد و اولین کارت‌های بانکی تولید و معرفی شدند. این تحول منجر به گسترش استفاده از انواع خودپردازها در سطح کشور شد.
در دهه ۱۳۷۰ شمسی، استفاده از کارت‌های اعتباری به طور رسمی در ایران آغاز گردید. بانک‌ها شروع به صدور کارت‌های اعتباری برای مشتریان خود کردند و فروشگاه‌ها نیز به تدریج به پذیرش این کارت‌ها روی آوردند. این تغییرات نیازمند دستگاه‌هایی بود که بتوانند اطلاعات کارت‌ها را بخوانند و تراکنش‌ها را ثبت کنند.
اولین دستگاه‌های کارتخوان در ایران
اولین دستگاه‌های کارتخوان در ایران به‌صورت مکانیکی و مشابه دستگاه‌های Zip Zap بودند. این دستگاه‌ها با استفاده از کاغذهای کربنی اطلاعات کارت را ثبت می‌کردند. اما به دلیل مشکلات امنیتی و کندی فرایند، نیاز به دستگاه‌های الکترونیکی بیشتر احساس شد.
دستگاه‌های کارتخوان مکانیکی که به‌عنوان Zip Zap نیز شناخته می‌شوند، از اولین دستگاه‌های کارتخوان در ایران و بسیاری از کشورهای دیگر بوده‌اند. این دستگاه‌ها به‌جای استفاده از فناوری الکترونیکی برای خواندن داده‌های کارت، از یک سیستم مکانیکی برای ثبت اطلاعات استفاده می‌کردند. در این دستگاه‌ها، کارت بانکی بر روی یک صفحه قرار داده می‌شد و یک اسلایدر مکانیکی اطلاعات کارت را بر روی یک رسید چاپ می‌کرد. این رسید سپس توسط مشتری و فروشنده امضا می‌شد تا تراکنش تأیید شود. این دستگاه‌ها در دوره‌های اولیه بسیار محبوب بودند.
ورود کارتخوان‌های الکترونیکی به ایران
در دهه ۱۳۸۰، با پیشرفت فناوری و نیاز به‌سرعت و امنیت بیشتر در تراکنش‌ها، اولین کارتخوان‌های الکترونیکی وارد ایران شدند. این دستگاه‌ها با استفاده از نوار مغناطیسی اطلاعات کارت را خوانده و تراکنش‌ها را به‌صورت الکترونیکی ثبت می‌کردند. با گسترش شبکه‌های بانکی و اینترنت، این دستگاه‌ها به‌تدریج در سراسر کشور مورداستفاده قرار گرفتند.
پس از چند سال برای سرعت در انجام فرایندهای مالی اولین دستگاه‌های پوز در تاریخچه دستگاه کارتخوان در ایران وارد کشور شدند و سپس این دستگاه با گسترش نسبتاً زیادی مواجه شد چرا که در صورت استفاده از این دستگاه نیازی به استفاده از وجه نقد برای انجام معاملات مالی نبود.
در واقع اوج گسترش کارتخوان ها در ایران مربوط به سال 1398 می‌باشد.
توسعه شبکه شتاب
یکی از مهم‌ترین تحولات در صنعت پرداخت الکترونیکی ایران، راه‌اندازی شبکه شتاب در سال ۱۳۸۱ بود. این شبکه امکان ارتباط و همکاری بین بانک‌های مختلف را فراهم کرد و به کارتخوانها امکان داد تا تراکنش‌ها را به‌صورت آنلاین و در زمان واقعی تأیید کنند. این اقدام باعث افزایش اعتماد مشتریان و فروشندگان به سیستم‌های پرداخت الکترونیکی شد.
مزایا و امکانات شبکه شتاب:
1. یکپارچگی و دسترسی:
کاربران می‌توانند با استفاده از کارت‌های بانکی خود در تمامی خودپردازها و پایانه‌های فروش تحت شبکه شتاب تراکنش انجام دهند، بدون توجه به بانک صادرکننده کارت.
2. سرعت و امنیت:
تراکنش‌ها در شبکه شتاب به صورت آنی و با امنیت بالا پردازش می‌شوند. این امر باعث افزایش اعتماد کاربران به سیستم پرداخت الکترونیکی شده است.
3. خدمات گسترده:
شبکه شتاب خدمات متنوعی از جمله انتقال وجه، پرداخت قبوض، خرید شارژ تلفن همراه، مشاهده موجودی و سایر خدمات بانکی را به کاربران ارائه می‌دهد.
ظهور کارت‌های چیپ‌دار در ایران
در دهه ۱۳۹۰، با ورود کارت‌های چیپ‌دار (EMV) به ایران، امنیت تراکنش‌ها به میزان قابل‌توجهی افزایش یافت. کارتخوان‌های جدید نیز توانایی خواندن اطلاعات این کارت‌ها را داشتند و از تکنولوژی‌های رمزنگاری پیشرفته برای افزایش امنیت تراکنش‌ها استفاده می‌کردند.
تکامل دستگاه‌های کارتخوان
در سال‌های اخیر، کارتخوانها در ایران به تدریج کوچک‌تر و پرتابل‌تر شده‌اند. دستگاه‌های کارتخوان بی‌سیم وارد بازار شده‌اند که امکان انجام تراکنش‌ها در هر مکانی را فراهم می‌کنند. همچنین با گسترش اینترنت و فناوری‌های موبایل، امکان اتصال کارتخوانها به اینترنت و انجام تراکنش‌های آنلاین نیز فراهم شده است.
نوآوری‌های مدرن در ایران
امروزه، کارتخوانها با قابلیت‌های پیشرفته‌تری مانند NFC و پرداخت‌های موبایلی وارد بازار ایران شده‌اند. این دستگاه‌ها امکان پرداخت‌های بدون تماس و با استفاده از گوشی‌های هوشمند را فراهم می‌کنند. همچنین با ظهور فناوری‌های جدید مانند بلاک‌چین و ارزهای دیجیتال، کارتخوانها به تدریج به سمت پذیرش این نوع پرداخت‌ها نیز حرکت می‌کنند.
تاریخچه کارتخوانها در ایران نشان‌دهنده تحولات بزرگ در صنعت پرداخت‌های الکترونیکی کشور است. این دستگاه‌ها از دستگاه‌های مکانیکی ساده به دستگاه‌های هوشمند و پیشرفته تبدیل شده‌اند که امنیت و راحتی بیشتری را برای کاربران فراهم می‌کنند. با ادامه پیشرفت‌های فناوری، می‌توان انتظار داشت که کارتخوانها همچنان به تکامل خود ادامه دهند و نقش مهم‌تری در زندگی روزمره ما ایفا کنند.
برای اطلاع از جدیدترین اخبار، دانستنی‌های مربوط به دستگاه‌های کارتخوان، همراه با “بلاگ فروشگاه پی‌استار “باشید.
فروشگاه پی استار با سابقه‌ای درخشان در زمینه فروش و پشتیبانی دستگاه‌های کارتخوان، بهترین خدمات را به مشتریان خود ارائه می‌دهد. ما با افتخار به‌تمامی کسب‌وکار خدمات ارائه می‌دهیم و تلاش می‌کنیم تا نیازهای شما را به بهترین نحو ممکن برآورده کنیم. برای کسب اطلاعات بیشتر و بهره‌مندی از مشاوره تخصصی، با ما تماس بگیرید.
