فرار مالیاتی همواره یکی از چالش‌های اصلی نظام مالیاتی کشورهاست. در ایران، با گسترش ابزارهایی مانند کارتخوان و اتصال آن‌ها به پرونده‌های مالیاتی، راهکارهای جدیدی برای دور زدن قوانین مطرح شده است. یکی از ترفندهای کمتر شناخته‌شده اما خطرناک، استفاده از جوازهای خاص مثل کشاورزی، دامداری یا زنبورداری برای اخذ کارتخوان و کاهش فشار مالیاتی است.
در این مقاله، به بررسی قانونی بودن این روش، پیامدهای احتمالی آن، و یک نمونه واقعی از کشف این نوع فرار مالیاتی می‌پردازیم.

جوازهای خاص؛ راهی برای کاهش بار مالیاتی؟

مشاغل کشاورزی و دامپروری معمولاً در دسته‌ی مشاغل با معافیت یا نرخ مالیاتی پایین قرار می‌گیرند. همین موضوع باعث شده تا برخی افراد، برای دریافت کارتخوان یا تنظیم پرونده مالیاتی، از جوازهایی غیرمرتبط با فعالیت واقعی خود استفاده کنند.

نمونه‌هایی از این جوازها عبارت‌اند از:

  • جواز کشاورزی و باغداری
  • جواز دامداری و پرورش گاو یا اسب
  • جواز زنبورداری یا پرورش طیور

استفاده از این جوازها باعث می‌شود که در ظاهر، فعالیت فرد مشمول مالیات پایین‌تری باشد، اما در واقعیت، درآمدها مربوط به فعالیت‌های دیگری مانند فروش طلا، پوشاک یا خدمات تجاری است.

آیا این روش قانونی است؟

از نظر قانونی، اگر فعالیت واقعی فرد با جوازی که بر مبنای آن کارتخوان دریافت کرده تطابق نداشته باشد، این موضوع مصداق ارائه اطلاعات خلاف واقع و نوعی تخلف مالیاتی محسوب می‌شود.

سازمان امور مالیاتی با استفاده از سامانه‌های داده‌کاوی و بررسی تراکنش‌ها، می‌تواند مغایرت‌های بین نوع جواز و فعالیت واقعی را شناسایی کند و مالیات واقعی به‌علاوه جرایم سنگین را مطالبه کند.

نمونه واقعی: کشف فرار مالیاتی میلیاردی با جواز کشاورزی در یک طلافروشی

فرار مالیاتی با جواز کشاورزی در یک طلافروشی

به گزارش نبض بازار، شاهین مستوفی، رئیس مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی سازمان امور مالیاتی کشور اعلام کرد:

«در بازرسی‌های دوره‌ای از اصناف در یکی از شهرهای استان قزوین، یک کارتخوان متصل به پرونده مالیاتی با موضوع فعالیت کشاورزی کشف شد که بیش از ۶۰۰ میلیارد ریال تراکنش مالی طی سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ داشته و در مغازه طلافروشی مورد استفاده قرار گرفته بود.»

طبق اعلام رسمی، برای این مودی مالیاتی، بیش از ۶۰ میلیارد ریال مالیات و جرائم بابت سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تعیین و در حال وصول است.

این پرونده نشان می‌دهد که استفاده از جوازهای خاص برای پوشش فعالیت‌های سنگین تجاری، ممکن است هزینه‌های جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد.

پیامدهای حقوقی و مالی این ترفند

پیامدشرح
جریمه سنگیندریافت مالیات متمم و جرائم تأخیر
ابطال معافیت‌هااز دست رفتن مزایای جوازهای خاص
ریسک پیگرد قانونیدر موارد شدید، پرونده کیفری قابل تشکیل است
محدودیت در اعتبار بانکیاختلال در صدور کارتخوان یا اخذ تسهیلات بانکی

سود کوتاه‌مدت، خطر بلندمدت

استفاده از جوازهای خاص کشاورزی و دامداری برای گرفتن کارتخوان و کاهش مالیات، شاید در ظاهر یک ترفند کم‌ریسک و سودده باشد، اما واقعیت این است که این کار قانونی نیست و در صورت شناسایی، پیامدهای جدی مالی و حقوقی برای افراد به همراه خواهد داشت.
اگر کسب‌وکاری دارید، توصیه می‌شود همیشه اطلاعات دقیق و واقعی را در اختیار سازمان‌های مالیاتی قرار دهید تا در آینده با مشکل مواجه نشوید.

سوالات متداول

آیا گرفتن کارتخوان با جواز دامداری یا کشاورزی قانونی است؟

بله، فقط اگر فعالیت واقعی شما هم در همین حوزه باشد. در غیر این صورت تخلف محسوب می‌شود.

چطور سازمان امور مالیاتی متوجه می‌شود؟

از طریق بررسی تراکنش‌های بانکی، موقعیت مکانی، سابقه شغلی و تطبیق نوع فعالیت با جواز.

مجازات این تخلف چیست؟

مالیات متمم، جرایم دیرکرد، لغو معافیت‌ها، حتی احتمال پیگیری قضایی و مسدود شدن حساب‌های بانکی.